De voorpret

‘Jan, wil je met me trouwen?’ Een ongewoon aanzoek, niet hij maar zíj vraagt haar geliefde ten huwelijk. Emilia rijdt met een oude stadsbus naar de GVB-garage in Amsterdam waar haar Jan werkt. Op een enorm spandoek is te lezen of hij met haar wil trouwen. En dat wil hij uiteraard!

De dag

De trouwfilms bevatten fragmenten van de plechtigheid voor de burgerlijke stand, de eventuele kerkelijke inzegening en het feest. Vergelijking van de films in de tijd geeft een mooi beeld van de kracht van de tradities en de invloed van de tijdgeest. Met een traditie is in de 20e eeuw definitief gebroken, het huwelijk staat sinds 2001 ook open voor twee personen van gelijke sekse.

De oudst gefilmde huwelijksfilm komt uit 1925. De film bevat een verhaallijn waardoor die een documentair karakter krijgt.

Bijzonder is het joodse huwelijk (1937) van Ans en Max Peereboom. De film toont de ceremonie op het stadhuis en een uitgebreid verslag van het feest waar veel gedanst wordt en de gasten voorzien van toeters en hoeden een polonaise lopen. De film heeft, zoals gebruikelijk in die jaren, geen geluid.

Ook tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt getrouwd. Ed Millecam filmt de bruiloft van Koos en Krien (1943). De bruid draagt zwarte kleding. De eerste gedachte herleidt de kleur zwart tot de oorlog. Het kan echter ook een traditionele keuze zijn. Tot de jaren 20 trouwden veel bruiden in het zwart.

Vader Hans Bartels filmt de mooiste dag van Bob en Ilse Bartels (1958). We zien hoe Bob zijn bruid ophaalt van huis, de ceremonie in het stadhuis en het feest, dat niet in café maar bij de Bartels thuis gevierd wordt. Het mooiste shot is misschien wel het vertrek per versierde Kever (‘just married’).

In 1967 vertrekken Hans en Gerda per koets naar het Amstelveense stadhuis. Na de trouwplechtigheid aldaar volgt een receptie. Hoogtepunt is het familiediner, met speciaal bedrukte menukaarten, dat wordt afgesloten met het aansnijden van de bruidstaart.

In de jaren 70 raakt de witte bruidsjurk snel uit. De Nederlandse Puck trouwt in 1972 in het oranje, naar de laatste mode. In 'Bruiloft, etc.' is de bruidsjurk wit, maar het model niet heel traditioneel.

In de film uit 1981 toont een bruidegom die zijn bruid ophaalt met een brandweerauto (Ol Eel, vanaf 4'03"). Tijdens het feest geven collega-brandweerlieden acte de présence, er zijn sketches en er is een polonaise.

De film uit 1979 toont de trouwdag van Saskia en Jonker. Zij is Fries, hij is Moluks. Ze trouwen in het Stadhouderlijk Hof in Leeuwarden. Daarna rijden ze naar Marum in Groningen, waar ze trouwen voor een Molukse kerk.

Gil en Moti maken van hun huwelijksvoltrekking een kunstproject in het kader van Rotterdam Roze juni 2001. Burgemeester Ivo Opstelten sluit het huwelijk. De mannen zijn, overeenkomstig hun ‘wedding project’, futuristisch gekleed.

Roberto en Hans houden het in 2012 eenvoudig: in zomerse kledij worden zij op het Rotterdamse stadhuis, in gezelschap van twee getuigen, in de echt verbonden.

De rest van je leven

De mooiste dag is voorbij, maar nu begint het pas! Het huwelijk kent verschillende feestelijke jubelmomenten die gevierd worden: na 12,5 (koper) of 25 jaar (zilver). In het Groningse Beerta viert een stel het 60-jarig huwelijk (diamant). Een feestelijke dag met felicitaties en een diner dansant.