Vera Tietjens - Friesland
Vera Tietjens en haar man Ed zijn misschien wel het meest actieve amateurfilmechtpaar van Nederland. In de loop der jaren hebben ze tientallen films gemaakt, zowel samen als individueel. Het echtpaar specialiseerde zich in de combinatie van animatie en live-action. Ze maakten veel films in opdracht, zoals 'Provinciaal Bestuur, wat is het?' (1980). Vera specialiseerde zich vooral in documentaires en speelfilms met kinderen. Dat zien we in 'Wij' (1969) voor jongerencentrum De Stins, waarin Leeuwarder jongeren in de jaren 60 praten over zichzelf en hun relatie tot ‘de gewone burger’. Vera gaf ook diverse filmcursussen en was actief binnen de NOVA. En ondersteunde, met haar journalistieke achtergrond, Ed bij het schrijven van handboeken voor amateurfilmers.
Aartje van Rijswijk - Friesland
Aartje van Rijswijk is de maakster van de oudste kleurenbeelden die het Fries Film Archief in zijn collectie heeft. In de jaren 30 legde ze op 16 mm samen met haar man Coos het Waddeneiland Vlieland vast, waar de familie een tweede huis had. Eerst filmde Aartje voornamelijk in zwart-wit, maar vanaf de tweede helft van de jaren 30 begon ze ook in kleur te filmen. Ze legde het eiland in al zijn dagelijkse glorie vast: van de aankomst met de boot, tot voetballende jongeren op het strand, kerkgangers, spelende families met kleine kinderen, het opzetten van tenten, feestjes in de achtertuin van het vakantiehuis en gekostumeerde optochten. De beelden geven een heerlijk divers inkijkje in het leven van de mensen die op Vlieland woonden én vakantie vierden in de jaren 30, van zomer tot winter en van zee tot land.
Rigtje Wassenaar-Boelstra - Friesland
Rigtje en haar man Jan Nannes Wassenaar runden een stamboekveefokkerij. In haar films komt vee dan ook vaak als onderwerp terug. De koeien van het bedrijf vielen regelmatig in de prijzen. In mei 1959 kwamen zelfs koningin Juliana en de sjah van Perzië (Iran) op bezoek. Het echtpaar Wassenaar-Boelstra reisde de hele wereld over: Argentinië, Chili, Australië, Nieuw-Zeeland, Tasmanië en Kenia. Maar Zuid-Afrika was favoriet. Rigtje filmde hier vaak, onder andere de Friese koeien die daar waren, wat prachtige beelden opleverde. In een interview stelde ze: “Vooral waar ’t erg wild is en waar haast geen mensen zijn, daar vind ik ‘t prachtig.” Na het overlijden van haar man, nam Rigtje de leiding van het bedrijf alleen op zich. Toen ze in 1969 overleed, prijkten er twee eretitels in haar overlijdensadvertentie: Ridder in de Orde van Oranje-Nassau en Draagster van de Homayoen Orde derde klasse van Iran.
G.G. Brouwers-Hadders - Drenthe
G.G. Brouwers-Hadders maakte in de jaren 50 een uitgebreide educatieve filmserie over De Berkenhof in Zuidlaren. Dit opvangtehuis was in 1950 aangekocht door de Stichting Opbouw Drenthe en diende als vakantiecentrum voor ‘vermoeide huisvrouwen’. Tijdens de vakantieweken kwamen de vrouwen tot rust, terwijl ze tegelijk leerden om beter huisvrouwen en moeders te zijn. Brouwers-Hadders maakte een vierdelige filmserie over het winterwerk op De Berkenhof, en een tweedelige over de activiteiten in de zomer. De films laten de dagelijkse routine op De Berkenhof zien, de ontspanningsactiviteiten maar ook het leerzame gedeelte: naailes, aardappels schillen, een kookdemonstratie. In de jaren 40 filmde G.G. Brouwers aanvullende beelden van de veengebieden in Drenthe bij de film “Het Veen” van amateurfilmer P. Schuurman, die na zijn dood als educatiefilm uitgebracht werd.
Mevrouw Van der Kloo - Drenthe
Mevrouw Van der Kloo woonde in Annen. Hier filmde ze in de jaren 70 verschillende bijzondere gebeurtenissen in het dagelijkse dorpsleven. Zo legde ze in de winter van 1978 en 1979 de hevige sneeuwval in het dop vast, die na het smelten voor wateroverlast zorgde. Op de film zien we een auto te midden van dikke sneeuw langs een groot waarschuwingsbord rijden: ‘Langzaam rijden’. In de scène hierna rijdt een auto door een enorme plas water. In 1979 filmde Van der Kloo het plaatsen van een lichtmast op het sportveld van lokale voetbalvereniging VV Annen. Met een bijzondere constructie, bestaande uit een auto en een twee enorme karwielen, zetten een aantal jonge Drentse knapen de mast neer. Een ogenschijnlijk simpele gebeurtenis, maar uit het feit dat het gefilmd werd, blijkt dat het een bijzondere gebeurtenis was voor de lokale bevolking in die tijd.
Mettina Bentum - Groningen
Mettina Bentum, bijgenaamd Tity, maakte in de jaren 70 en 80 mooie amateurfilms met een politieke inslag. In haar compilatie 'Stadsbeelden' toont ze zes films van grote gebeurtenissen in de binnenstad van Groningen tussen 1977 en 1983: het protest voor de legalisering van abortus (“Vrouw Beslist!”), zingende en dansende Hare Krishna-aanhangers en de ontruiming van een kraakpand door de politie en ME, met een spectaculaire achtervolging over de daken in de Herestraat. In 1985 legde Tity, met haar partner Joke Koppenol, de viering van de Roze Zaterdag in Groningen vast. De kijker krijgt een uitgebreid kijkje in deze community. Een travestiet treedt heupwiegend in grote tule rok op. Ouders lopen rond met borden “ouders vinden homoseksualiteit prima.” Een geschminkte man in panty en witte blouse doet een mime-act op de Grote Markt. De vrolijkheid en saamhorigheid spatten van de beelden af. Omdat Joke Koppenol lid was van de PvdA filmde Tity ook bijvoorbeeld hoe de PvdA en de Rooie Vrouwen zich opmaakten voor de landelijke verkiezingen in 1977.
J.W.H. Scholtens-Keizer - Groningen
J.W.H. (Willy) Scholtens-Keizer was een actief amateurfilmster in de jaren 50 en 60. Ze was lid van de Groninger Smalfilmers en maakte diverse films voor wedstrijden. Het hiernaast te zien 'Mr. Wonderful/Het Bezoek' maakte ze voor een filmwedstrijd in 1958. Een familie krijgt knap mannelijk bezoek. De kleine kinderen vinden dit spannend en hun grote zus ziet zichzelf al in trouwjurk… Naast fictiefilms maakte ze ook andere soort films zoals de promotiefilm over Groningen begin jaren 60. We zien graanhandelaren aan het werk op de Korenbeurs, het stadsverkeer met de typische bussen van die tijd, het Groninger Museum en de bouw van de wijk Corpus den Hoorn. Een ander mooi fictiefilmpje is 'Bloemenautomaat', waarin eerst een oudere dame en dan een man bloemen halen uit een automaat. Er zit een foutje in de montage: we zien de man twee keer achter elkaar naar de bloemenautomaat lopen. Maar dit soort imperfecties hebben juist een eigen charme en tonen hoeveel werk en moeite het geweest moet zijn om deze ogenschijnlijke ‘simpele’ films te maken.
Cornelia Sofia Dijk-Weering - Groningen
Cornelia Sofia Dijk-Weering, echtgenote van boer Berend Edsges Dijk, woonde na haar trouwen eerst in Marum en Haren, daarna op een boerderij in het Drentse Midwolde. Dijk-Weering was bestuurslid van de Nederlandse Bond van Boerinnen en andere Plattelandsvrouwen waar ze enkele films over maakte. In de film 'Nederlandse Bond van Boerinnen en andere Plattelandsvrouwen, afdeling Tolbert-Midwolde' zien we hoe bijzonder amateurfilm was in de jaren 30. Er wordt uitgebreid geposeerd voor de camera, maar ook met zichtbaar plezier op de camera afgelopen. Hierna zien we uitstapjes van de Bond, naar kwekerij Moerheim in Balkbrug/Dedemsvaart, Landgoed Oranjewoud, Hotel Tjaarda en het Witte Huis in Olterterp. Ook nu zijn de vrouwen geamuseerd door de camera. In 'Diverse uitstapjes vrouwenclub' en 'Roodbonte Koeien' laat Cornelia zien dat ze een scherp oog heeft voor natuurbeelden. Haar man overleed in 1943. In 1964 besloot Cornelia om de Stichting Dijk-Weering fonds op te richten opdat “behoeftige zwakke kinderen” uit Midwolde naar neutrale koloniehuizen gestuurd konden worden en dat ieder kind op de lagere school in Midwolde een kerstcadeau kreeg. Ze overleed twee jaar later, maar haar stichting bestaat nog steeds.
